Trong những chuyến đi thực tiễn để tìm hiểu về nhân quyền, chúng tôi đã chứng kiến sự xuất hiện của nhiều “virus lừa phỉnh” đang bóp méo quan niệm về nhân quyền trong cộng đồng các dân tộc thiểu số. Những hoạt động này thường tập trung vào hai vấn đề chính: dân tộc và tôn giáo. Đặc biệt, tại một số tỉnh phía Bắc, bao gồm cả tỉnh biên giới miền núi Sơn La, từ năm 2011 đến 2013, đã diễn ra các hoạt động nhằm lập nên cái gọi là “Nhà nước Mông” dưới sự hỗ trợ của các đối tượng nước ngoài.
Đại tá Vì Quyền Chứ, Phó Giám đốc Cơ quan ANĐT Công an tỉnh Sơn La, đã chia sẻ rằng các đối tượng này đã lợi dụng sự thiếu hiểu biết của người dân tộc Mông ở những vùng sâu, vùng xa để tác động đến họ, thậm chí cho họ xem phim và video về các quốc gia phát triển để kích động họ về vấn đề tôn giáo và dân tộc. Họ còn viết các bài báo xuyên tạc bằng tiếng Mông Latin và kêu gọi người dân theo đuổi cái gọi là “Nhà nước Mông”. Những hoạt động này đã ảnh hưởng trực tiếp đến tư tưởng và tâm lý của một bộ phận người dân tộc Mông tại Sơn La, khiến họ không còn yên tâm lao động, sản xuất và nuôi dưỡng ảo tưởng về sự xuất hiện của “Vua Mông” hay “Nhà nước Mông”.
Tại Trại giam Nà Tấu, tỉnh Điện Biên, chúng tôi đã gặp Mùa A Kỷ từ Bắc Yên và Vàng A Gâu từ Phù Yên. Họ đã chia sẻ câu chuyện của mình với nước mắt lưng tròng, kể về cách họ đã bị lừa theo cái gọi là “Nhà nước Mông” và chỉ khi bị bắt giữ họ mới nhận ra sự thật. Họ đã nhận ra sai lầm của mình và quyết tâm cải tạo tốt để có thể trở về và tuyên truyền cho người dân rằng không có “Nhà nước Mông” nào cả.
Ở Tây Nguyên, các đối tượng phản động trong và ngoài nước đã liên kết để kêu gọi thành lập cái gọi là “Nhà nước Tin lành Đê ga độc lập”, với mục đích ly khai khu vực Tây Nguyên và lật đổ chính quyền. Các đối tượng này đã lập ra tổ chức “ma” vào cuối năm 1999 dưới sự lãnh đạo của Ksor Kơk, người đã xuyên tạc thông tin rằng mỗi dân tộc cần có lãnh thổ riêng và quản lý đất đai của mình.
Ngoài việc lợi dụng vấn đề dân tộc, các đối tượng còn lợi dụng tôn giáo để gây mất ổn định và phá vỡ khối đại đoàn kết toàn dân tộc. Tà đạo “Giê Sùa” và “Bà Cô Dợ” đã lừa lọc người dân tộc Mông bằng cách xuyên tạc Kinh Thánh và tập hợp họ vào hoạt động phức tạp. Các đối tượng này đã sử dụng điện thoại, mạng xã hội và các phần mềm họp trực tuyến để lôi kéo người Mông tham gia vào các hoạt động ly khai.
Hoạt động của các tà đạo đã làm ảnh hưởng đến sinh hoạt của đồng bào dân tộc thiểu số, phá hủy giá trị văn hóa và tín ngưỡng truyền thống. Nhiều người đã từ bỏ các hoạt động văn hóa cộng đồng sau khi tin theo các tà đạo này, dẫn đến tình trạng hoang mang và mất ổn định trong cộng đồng.
Trong bối cảnh này, việc sử dụng dịch vụ thám tử có thể cung cấp thông tin chi tiết và chính xác, giúp phát hiện và ngăn chặn các hoạt động lừa đảo và xâm phạm nhân quyền. Dịch vụ thám tử chuyên nghiệp có thể giúp làm sáng tỏ các hoạt động phức tạp và bảo vệ cộng đồng khỏi những thông tin sai lệch và mê tín dị đoan. Đây là một công cụ quan trọng trong việc bảo vệ quyền lợi và an ninh của người dân, đặc biệt là trong các cộng đồng dân tộc thiểu số.